8 Şart Adabı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Tarikatları ve özellikle de Nakşibendi tarikatını merak eden ve araştıranların en çok karşılaştıkları ve merak ettikleri konulardan biri de 8 şart adabı konusudur. Nakşibendi tarikatına girebilmek ve Nakşibendi olabilmek için atılması gereken ilk adımlardan biri olan 8 şart adabı, yerine getirilmesi gereken bazı adımların gerçekleştirilmesi olarak tanımlanabilir.
Yazımızda ise 8 şart adabı ile ilgili en çok merak edilen sorulardan olan Nakşibendi tövbe adabı nedir, amacı nedir ve nasıl yapılır soruları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalışacağız.
Nakşibendi Tövbe Adabı Nedir?
Nakşibendi tarikatına girerek Allah’ın hakikatine ulaşmak isteyenlerin yolculuğu öncelikle mürşidin terbiyesine girmek ile başlar. Bu terbiyenin ilk adımı ise tövbe etmektir. Tövbe etmek hem dinimizde hem de Nakşibendi Tarikatı’nda İslamiyet’in ve inançlı bir Müslüman olmanın ilk kuralları arasında yer almaktadır. Peygamber Efendimiz bir hadis-i şerifinde ''Tövbe eden Allah'ın sevgilisidir, günahlardan tövbe eden, hiç günah işlememiş gibidir" buyurmuşlardır. Nakşibendi Tarikatı’nda ise tövbe etmenin bir adabı ve usulü bulunmaktadır. Tövbe etmek isteyen kişi mürşid eşliğinde tövbe etmeli ve kendisine buyrulan 8 şartı yerine getirmelidir. Bu şartlar ise Nakşibendi Tövbe Adabı ya da 8 Şart adabı olarak adlandırılmaktadır.
İlgilinizi çekebilir: Yemen Yardım Kampanyası Hakkında Her Şey
8 Şart Adabının Amacı Nedir?
Nakşibendi Tövbe Adabı olarak da bilinen 8 şart adabı ile ilgili en çok merak edilen sorulardan biri 8 şart adabının amacı nedir sorusudur. Bunun için ise öncelikle tövbenin İslamiyet’teki yerini bilmek gerektir. Tövbe, Arapçada “geri dönmek, dönüş yapmak” anlamlarına gelen tevbe kelimesinden gelen bir kelimedir. İslamiyet’te ise kulun bir günahtan dönmesi anlamını taşır. Tasavvufta ise mürşidin eşliğinde ve huzurunda yapılan tövbenin amacı kişinin müritliğinin başlamasıdır. Tarikat yoluna girmek için tövbe eden kişi mürşid eşliğinde belirlenen adaba uygun olarak tövbe etmeli, kalbini manen bütün kötülüklerden arındırarak gireceği tarikat yoluna temiz bir kalp ile başlamalıdır. 8 şart adabının yani Nakşibendi tövbe adabının da öncelikli amacı budur.
8 Şart Adabı Nasıl Yapılır?
Nakşibendi 8 şart adabı şu adımlar ile gerçekleştirilmektedir:
- Tövbe Niyeti ile Abdest Almak: 8 şart adabının ilk adımı günahlardan temizlenme ve tövbe etme niyeti ile abdest almaktır. Abdestin amacı, tarikat yoluna girmeden önce kalbi ve nefsi manevi kirlerden temizlemektir. Tövbe niyeti ile abdest alan kişi yaptığı günahlara tövbe etmeli ve bir daha günah işlememeye yürekten niyet etmelidir.
- Tövbe Niyeti ile Gusül Abdesti Almak: Abdestin hemen ardından ise ikinci adım olarak yine tövbe niyeti ile gusül abdesti alınmalıdır. Gusül abdesti alınırken her zaman olduğu gibi gusül abdesti için niyet edilir ve bütün vücut komple yıkanarak, temizlenir. Ancak tövbe niyeti ile gusül abdesti alınırken “Allah’ım ben ancak vücudumun dışında bulunan kirleri temizleyebildim, sen de nurun ile içimi yıka, kalbimi temizle.” diye dua edilmelidir. Ayrıca tövbe niyeti ile gusül abdesti alınırken edebe ve adaba uygunluk için mümkün olduğunca avret yerlerinin örtülmesine dikkat edilmelidir.
- İstihare Namazı Kılmak: Gusül abdesti sonrasında ise tövbe ve istihare niyeti ile 2 rekât namaz kılınmalıdır. Bu 2 rekat namaz sünnet namazıdır. Ayrıca istihare namazı Peygamber Efendimiz tarafından tavsiye edilmiş bir namazdır. Tövbe ya da istihare namazını kılarken öncelikle “Niyet ettim Allah rızası için tövbe niyeti ile istihare namazını kılmaya” şeklinde niyet edilmelidir. Kâfirun suresini bilenler birinci rekâtta Fatiha’dan sonra bu duayı okumalıdır. Bilmeyenler ise ihlas suresini okurlar.
- Tövbe Etmek: Mürşid eşliğinde yapılan tövbe, Allah’ın huzurunda olduğu düşünülerek kişi tarafından kendi duyacağı şekilde üç defa tekrarlanmalıdır. Tövbe edilirken şu cümleler söylenir: “Ya Rabbi! Bütün yapmış olduğum günahlardan dolayı ben pişmanım. Keşke yapmasaydım. İnşallah bir daha yapmayacağım.” Tövbe ederken kişi, ergenlik çağından bu yana yaptığı bütün günahlar için niyetlenerek tövbe etmelidir.
- Estağfurullah Demek: Sesli bir şekilde tövbe edildikten sonra kişi gözlerini kapatır ve yine kendi duyacağı şekilde en az 25, 75 veya 33 kere “Estağfurullah” demelidir. Genellikle 33 kere söylenmesi tercih edilmektedir. Estağfurullah kelime anlamı olarak “Allah’ım beni affetmeni istiyorum.” Anlamına gelmektedir. Tövbe ettikten sonra estağfurullah demek kişinin tövbe ettiği günahlardan sonra kalbinde kalanlardan arınması içinde Allah’tan rahmet ve merhamet dilemesini sağlar.
- Fatiha Okumak: 8 şart adabına 8 adet Fatiha suresi okunarak devam edilir. Okunan Fatiha sureleri ise öncelikle Peygamber Efendimiz sonrasında ise Sahabe-i Kiram ve Sadat-ı Kiram’a hediye edilir. Fatiha sureleri okunurken ilk Fatiha Suresi’nden sonra “Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha’yı Hz. Resulullah Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Hz. Nakşibend ve Seyyid Abdulkadir Geylani Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim. Kabul ve vasıl eyle” denir. Sonrasında okunan Fatiha sureleri ise sırası ile:
- İkinci Fatiha Suresi, Şeyh Abdülhalık Gücdevani ve İmam-ı Rabbani ( k.s) Hazretleri’nin ruhlarına.
- Üçüncü Fatiha Suresi, Mevlana Halid-i Zülcenaheyn ve Seyyid Abdullah (k.s) Hazretleri’nin ruhlarına,
- Dördüncü Fatiha Suresi, Seyyid Taha ve Seyyid Sıbğatullah Arvasi ( k.s) Hazretleri’nin ruhlarına,
- Beşinci Fatiha Suresi, Şeyh Abdurrahman-ı Tahi ve Şeyh Fethullah-ı Verkanisi ( k.s) Hazretleri’nin ruhlarına,
- Altıncı Fatiha Suresi, Şeyh Muhammed Diyauddin ve Şeyh Ahmed el Haznevi ( k.s) Hazretleri’nin ruhlarına,
- Yedinci Fatiha Suresi, Şeyh Seyyid Abdülhakim el- Hüseyni ve Seyyid Muhammed Raşid el- Hüseyni ( k.s) Hazretleri’nin ruhlarına,
- Sekizinci Fatiha Suresi, Şah-ı Urfa ( k.s) Hazretleri’nin ve Şah-ı Bilvanis Hz (k.s)’nin ruhlarına hediye etmek gerekmektedir.
- Ölüm Rabıtası: Ölüm rabıtasında yani ölümü düşünme adımında, kişinin nefsi için ölüm ve ölüm halleri düşündürülür. Bunun amacı kişinin ölümü hatırlayarak kalbini yumuşatmak, dünyanın gerçekliğinin geçiciliğini anlamasını sağlayarak dünya sevgisini kalbinden çıkarmak ve nefsinin ibret almasını sağlamaktır. Ölüm rabıtasında Azrail’in kişinin ruhunu teslim almak için gelmesi, kişinin ruhunu teslim etmesi, yıkanıp, kefenlenmesi, sevenlerinin ve yakınlarının başında nasıl ağlayıp üzüldüğü, kabre konduktan sonra üzerine toprak atılması, herkesin mezardan ayrıldıktan sonra sorgu meleklerinin gelmesi ve sorgulaması düşünülür.
- Mürşid Rabıtası: Mürşid, sahip olduğu ilim ve fazilet ile Allah’ın yeryüzündeki dostu ve halifesidir. Mürşid rabıtasında ise, kişi gözlerini kapayarak sağ kalçasının üzerine oturur ve mürşidinin bütün heybeti ve nuru ile karşısında oturduğunu hayal eder. Onu hayal ederek onun nurundan nasiplenmeye çalışır. Bunun için ise bütün dikkatini ve gönlünü ona vererek mürşidin iki kaşı arasından çıkan ilahi nurun bembeyaz bir süt şeklinde ağzından girip kalbine ulaştığını düşünür. Bu ilahi nur kalbini tamamen temizleyerek başının üzerinden bir duman şeklinde çıktığını hayal eder. Kişi 10, 15 dakika kadar bu düşünce ile baş başa kaldıktan sonra ise 25 defa Estağfirullah diyerek gözlerini açar. Gözlerini açan kişi kalkar, yatağına girer ve yüzü kıbleye dönecek şekilde sağ tarafına yatmalıdır.
8 şart adabında yer alan bütün adımlar sadece tek bir gecede yapılmalıdır. Ayrıca yapıldıktan sonra sabah güneş doğana kadar kişi hiçbir şey yememeli, içmemeli ve cima yapmamalıdır. Evli olan kişiler eşlerinden ayrı yatmalıdır. Dünyaya dair hiçbir konu konuşulmaz ancak kişi adapları yerine getirip biraz uyuduktan sonra gecesini namaz, zikir ya da dua ile geçirebilir.
İlgili İçerik: Mesnevi Sözleri Ne Anlama Gelir? Mevlâna’dan Mesnevi Sözler
