Edep ile İlgili Sözler!

Anasayfa
Blog

Edep ile İlgili Sözler!

Edep kelimesinin anlamına bakıldığında her ne kadar farklı anlamlara geldiğine dair tartışmalar olsa da günümüzde edep “toplumun gelenek ve göreneklerine uygun davranma, iyi ahlak, incelik ve zarafet” anlamlarına gelmektedir. İslamiyet’te oldukça önemli kavramlardan biri olan edep aynı zamanda İslami görgü kurallarını ifade etmek için de kullanılan bir terimdir. İslami görgü kurallarına göre ise ince düşünce, ahlak, görgü, nezaket ve sevecenlik hepsi edep kavramını kapsamaktadır. Yazımızda ise İslami görgü kuralları olarak kabul edilen edep konusu hakkında en çok merak edilen konulardan olan edep İslamiyet’te neden önemlidir, edeple ilgili hadisler ve sözler hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.

Edep İslamiyet’te Neden Önemlidir?

Edep, İslamiyet’te oldukça önemli bir konudur. İslamiyet’e genel olarak bakıldığında en önemli ibadetlerin bile edep ile uyuştuğu, haram olan ve yasaklanan birçok şeyin ise aslında edebe aykırı olduğu görülmektedir. İslami görgü kuralları olarak kabul edilen edep, bir Müslümanın manevi yönünün nasıl olması gerektiğini açıklaması açısından da son derece önemlidir. Edep, bir Müslümanın içindeki imanı her daim canlı tutan en önemli şeydir. Edebe uygun olarak terbiyeli, güzel ahlaklı ve utanma duygusu ile davranan bir insan kendisini bütün kötü düşüncelerden ve haramdan uzak tutacaktır. Edepten uzaklaşan kişinin ise zamanla imanını koruması mümkün değildir. Yaptığı her bir yanlış onu Allah’tan daha da uzaklaştıracaktır. Edebin İslamiyet’teki yerini daha iyi anlayabilmek için ise Edep ile ilgili hadislere ve sözlere bakmak gerekir.

Edep ile İlgili Hadisler

İslami görgü kuralları olarak kabul edilen edep üzerine Peygamber Efendimiz tarafından buyrulduğu rivayet edilen hadisler bir Müslümanın edebe uygun olarak nasıl davranması gerektiğini anlatması açısından son derece önemlidir. Edep ile ilgili hadislerden bazıları ise şunlardır:

İbni Ömer (r. a.) ‘ın rivayetine göre Peygamber Efendimiz, utangaç kardeşine bu huyunu terk etmesini öğütleyen bir Müslümanın yanından geçerken ona: “Onu kendi haline bırak; zira hayâ imandandır” buyurmuştur. ( (Buhârî, Îmân 16, Edeb 77; Müslim, Îmân 57-59.)

Ebû Hüreyre (r. a.) rivayetine göre Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: “İman yetmiş (veya altmış) kadar daldan ibarettir. Bunların en yükseği lâ ilâhe illallah demek, en aşağısı da insana zarar veren şeyleri yoldan kaldırmaktır. Utanmak da imanın dallarından biridir.” ( Buhârî, Îmân 3; Müslim, Îmân 58.)

Abdullah ibni Amr ibni As (r.a)’dan rivayet edildiğine göre ise Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: “ Dört huy kimde bulunursa o kimse dört dörtlük münafık olur. Bir kimsede bu huylardan birisi bulunursa o huydan vazgeçinceye kadar münafık özelliğinden birine sahip olmuş olur. Kendisine bir şey emanet edilirse hıyanet eder, konuşunca yalan söyler, birine söz verirse sözünde durmaz, düşmanlık ve kavga ederse de aşırı gider.

Ayrıca Peygamber Efendimizin hadislerinin yanı sıra bir Müslümanın edepli olabilmesi için nasıl davranmasını gerektiğini açıklayan birçok hadisi ve sünnet hükmü bulunmaktadır.