Fıkıh İlminin Temel Konular Nelerdir?
İslam Hukuku olarak da bilinen fıkıh ilmi birçok Müslümanın merak ettiği ve bilmesi gereken konular arasında yer almaktadır. Çünkü fıkıh ilminin temel konuları bir Müslümanın kendisine hükmedilen konuları bilmesine, doğru bir şekilde yerine getirmesine yardımcı olmaktadır. İslam Hukuku olarak fıkıh ilmi dendiğinde akıllara genelde İslamiyet’in hukuk kısmı gelse de aslında fıkıh ilminin temel konuları göz önüne alındığında fıkıh ilmi aynı zamanda İslam ahlakı için de son derece önemlidir. Fıkıh ilmi sayesinde Kur’an-ı Kerim’de yer alan ayetler, Peygamber Efendimizin buyurmuş olduğu hadisler ve sünnet ışığında bir Müslümanın nasıl yaşaması gerektiği konusu da fıkıh ilminin bir konusudur.
Fıkıh ilmi her Müslüman bilmesi gereken konular arasında yer almaktadır. Bu yüzden yazımızda fıkıh ilmi ile ilgili bilgi sahibi olmanızı sağlayacak fıkıh ilmi nedir, fıkıh ilminin amacı nedir ve Fıkıh ilminin temel konuları nelerdir soruları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
İlginizi çekebilir:Zekat ve Sadaka Arasındaki Farklar Nelerdir?
Fıkıh İlmi Nedir?
İslam ansiklopedisine bakıldığında fıkıh kelime anlamı olarak “bir şeyi bilmek, iyi ve tam anlamak, derinlemesine kavramak” anlamlarına gelmektedir. Aynı zamanda Hicri takvimin ilk yüzyılında fıkıh, akıl yolu ile elde edilen dini bilgilerin tamamını ifade eden bir terim olarak kullanımdan dolayı başlamıştır. Fakih kelimesi ise “bir konuyu derinden kavrayan, ince anlayış sahibi kimse” anlamına gelmektedir. İslamiyet’in ilk dönemlerinde sıkça kullanılan bu sözcük Kur’an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerin ışığında dini bilgi ve anlayışı ifade eden bir kavram haline gelmiştir. İslam aleminde dini bilginin gelişip buna bağlı olarak alt bilim dallarının da oluşması üzerine ise Hicri olarak II. Yüzyılın sonlarından itibaren ise fıkıh, İslam’ın kişisel ve toplumsal hayat ile ilgili bütün detaylarını inceleyen bir ilim dalı haline gelmesine sebebiyet vermiştir. Zaman içerisinde ise fıkıh ile İslam Hukuku olarak da bilinen geniş kapsamlı bir ilmi tanımlamak için kullanılmıştır.
Kur’an-ı Kerim’deki ayetlere bakıldığında 20 farklı yerde fıkıh kelimesinin fiil kalıpları ile kullanıldığı görülür. Bu ayetlerde genellikle “bir şeyi tam olarak iyi bir şekilde anlamak, kavramak ve hakikatini bilmek” anlamlarında kullanılmıştır.
Fıkıh İlminin Amacı Nedir?
Allah, insanlığın son kitabı Kur’an-ı Kerim’i ve son peygamberi Hz. Muhammed’i insanların dünyayı, kâinatı, dünyadaki yerini ve amacını anlaması, insanlığın İslam’ın hükümlerine uyarak huzur ve güven içerisinde yaşaması için göndermiştir. Bu yüzden İslam alemi için Kur’an-ı Kerim’de yer alan ayetlerin, Peygamber Efendimiz tarafından buyrulan hadis-i şeriflerin ve sünnetlerinin çok iyi anlaşılması, algılanması ve öğrenilmesi son derece önemlidir. Fıkıh ilminin amacı ise Kur’an-ı Kerim ve Peygamber Efendimizin ışığında Allah’ı, Peygamber Efendimizi, dünyayı, kâinatı ve hayatı derinlemesine ve detaylı bir şekilde anlamamızı sağlamaktır. Bu yüzdendir ki fıkıh ilminde İslam alimleri insanı bu dünyada ve ahiret hayatında ilgilendiren bütün konuları derinlemesine araştırırlar. Allah’ı ve Peygamber Efendimizi anlamak, hakikate ulaşmak isteyen her Müslüman fıkıh ilmini bilmelidir.
İnsanın varoluş açıklayarak kulluk bilinci konusunda farkındalık oluşturmak, Allah’ın hükümleri doğrultusunda Allah’ın hükümlerine uygun bir hayat yaşamamızı sağlamak, Peygamber Efendimizin sünnetlerini kendi yaşam tarzımıza dönüştürmeye yardımcı olmak, insan haklarının ihlalini ya da vazifelerin ihmalini önlemek, İslam ahlakına göre toplumun barış, huzur ve güven içerisinde yaşamasını sağlamak fıkıh ilminin öncelikli amaçları arasında yer almaktadır.
İlginizi çekebilir: Kurban İbadetinin Dini Hükmü Nedir?
Fıkıh İlminin Temel Konuları
Herhangi bir konunun İslamiyet’e uygunluğunu ya da İslamiyet içerisindeki yerini araştıran bir kişi aslında fıkıh içerisindeki yerini araştırıyordur. Çünkü hayatı, insanı ya da insana dair ne varsa fıkıh içerisinde her konu İslamiyet’e göre araştırılmıştır. Bu yüzden de Fıkıh ilmi aslında son derece geniş bir konu çeşitliliğine sahiptir. Ancak genel olarak bakıldığında fıkıh ilminin temel konuları 4 büyük kısım içerisinde alt dallara ayrılmaktadır. Bunlar:
- İbadetler: Allah tarafından Müslümanlara bildirilen namaz, oruç, zekat ya da hac ibadetleri ile ilgili konulardır.
- Münâkehât: İslam Aile Hukuku olarak da bilinir. Evlenme, boşanma, eşler arasında mal paylaşımı gibi birçok konu bulunmaktadır.
- Muâmelât: Borçlar Hukuku ya da Ticaret Hukuku gibi mali konulardır.
- Ukûbât: Fıkıh ilminde İslam Ceza Hukuku konularının yer aldığı kısımdır.
Hiranur İlim ve Hizmet Derneği olarak bu yazımızda İslamiyet’te en çok merak edilen konulardan olan fıkıh ilminin temel konuları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Fıkıh ilminin temel konuları ve benzeri içerikler için sitemizde bulunan diğer yazılara göz atabilirsiniz.
İlgili içerik :
Sadaka ile İlgili Ayetler ve Peygamberimizin Sadaka ile İlgili Hadisleri