5 Büyük Evliya Kimdir?
İslam tarihi boyunca Müslümanlar, evliyaların ve onların kerametlerine şahit olmuşlardır. Son zamanlarda birçok kişi tarafından kabul edilmese de İslam tarihi boyunca yaşayan ve kerametlerini gösteren evliyaların varlığı ve kerametlerinin ehl-i sünnet tarafından kabul edilmiş olduğu unutulmamalıdır. Allah dostu evliyaların hayatları ve hayattayken Müslümanlara kattıkları unutulmamalı, her Müslüman tarafından araştırılarak bilgi sahibi olunmalıdır. Özellikle 5 büyük evliya olarak kabul edilen evliyaların hayatları her Müslümanın hayatında bir yol gösterici olarak araştırılmalı ve ders alınmalıdır.
Yazımızda ise İslamiyet’te en çok merak edilen ve araştırılan sorulardan biri olan evliya nedir ve 5 büyük evliya kimdir sorusuna detaylı cevaplar vermeye çalışacağız.
Evliya Ne Demek?
Arapça olan evliya kelimesi aslında veli kelimesinin çoğuludur. Veli kelimesi ise sözlüğe bakıldığında “ Allah dostu” anlamında kullanılan tasavvufi bir terimdir.
İlginizi çekebilir: Abdülkadir Geylani Kimdir? Abdülkadir Geylani Sözleri
5 Büyük Evliya
Veysel Karani Hazretleri
Anadolu’da halk arasında Veysel Karani olarak bilinen Üveys el-Karanî hazretleri, Peygamber Efendimizin zamanında yaşamış en önemli evliyalardan biridir. Doğum tarihi kesin bilinmemekle birlikte Hicri 37 yılında vefat etmiştir. Peygamber Efendimiz hayatta iken Müslüman olan Veysel Karani Hazretleri, her ne kadar istese de kendisini görmeye nail olamamıştır. Ancak Peygamber Efendimiz kendisi ile ilgili “ "Üveys Karnî, ihsan ve iyilikte Tabiîn'in hayırlısıdır.” buyurmuşlardır. Ayrıca Peygamber Efendimiz Veysel Karani Hazretlerinin yaşadığı Yemen tarafına dönerek zaman zaman "Yemen tarafından rahmet rüzgârı estiğini duyuyorum" buyurmuşlardır. Ayrıca Veysel Karani Hazretlerine Peygamber Efendimiz tarafından hediye edilen Hırka-i Şerif Osmanlı Padişahlarından II. Osman Han’a hediye edilen ve her sene Ramazan ayında ülkemizde ziyarete açılan Hırka-i Şerif’tir.
Şah-ı Nakşibendi
Nakşibendi Hazretleri Hicri 718 yılının Muharrem ayında Buhara’nın Kasr-ı Hinduvân köyünde doğmuştur. Asıl adı Seyyid Muhammed Bahauddin olan Nakşibendi Hazretlerinin soyu 14. Babadan Hz. Ali Efendimize ulaşmaktadır. Küçük yaşlarda babasıyla birlikte nakışçılık yaptığı için ise Nakşibendi adı ile anılmaya başlamıştır. Ancak bazı rivayetlere göre ise çok uzun süre gizli zikre devam ettiği için kalbine “Allah” lâfzının nakşolduğu ve bu yüzden kendisine Nakşibendi dendiği anlatılmaktadır.
Nakşibendi Hazretleri irşad görevine başladığında doğmuş olduğu Kasr-ı Ârifân köyünde bulunuyordu. Ancak birçok farklı bölgelere giderek diğer İslam Alimleri ile dini sohbetlere katılırdı. Aynı zamanda Nakşibendi Hazretlerinin faziletini ve maneviyatındaki hakikatleri duyanlar da gittiği her şehirde onu dinlemeye gelirlerdi. Hatta Semerkand gibi büyük şehirlerden bile onu dinlemeye gelenler bulunurdu.
İlginizi çekebilir: Edep ile İlgili Sözler!
İmam Gazali
İslam dünyasının en büyük ve en önemli evliyalarından biri olan İmam Gazali, birçok Müslümanın yanı sıra sahip olduğu ilim ile dünyaca tanınmaktadır. İmam Gazali Hicri 450 Miladi 1058 yılında İran’ın Horasan bölgesinde bulunan ve yetiştirdiği İslam alimleri ile tanınan Tus şehrinde dünyaya gelmiştir. İlk ilmi eğitimini bu şehirde alan İmam Gazali daha sonrasında ise dönemin önemli bir ilim ve kültür merkezi olan Nişabur’a giderek burada yine dönemin en önemli İslam alimlerinden biri olan İmam-ül-Harameyn Ebü’l- Meali el-Cüveyni’nin talebesi olmuştur.
Nişabur’daki Nizamiye Medresesi’nde aldığı eğitim İmam Gazali’nin Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın yakın çevresinde yer almasını sağlamıştır. Selçuklu Başkenti İsfahan’da dönemin ardından ise Nizâmülmülk tarafından başkent Bağdat’taki Nizâmiye Medresesi’ne Hoca olarak atanmıştır. Burada görevi sırasında İmam Gazali “Hüccetü’l-İslam” (İslam’ın kesin delili) unvanıyla tanınmaya başlamıştır.
Mevlana Hazretleri
Mevlana Hazretleri, fikirleri ve sahip olduğu maneviyat ile İslam Dünyası’nın sadece Müslümanlar tarafından değil bütün dünya tarafından en çok merak edilen ve bilinen evliyaları arasında yer almaktadır. 30 Eylül 1207’de Afganistan’ın kuzeyindeki Belh şehrinde dünyaya gelen Mevlana Hazretleri’nin asıl ismi Celaleddin Muhammed’tir. Babası “Sultanü’l-ulema” yani “Alimler sultanı” olarak bilinen Bahaeddin Veled’dir. Mevlana Hazretleri yaklaşmakta olan Moğol istilası nedeni ile Belh’ten ayrılıp Konya’da bitecek olan yolculuğu sırasında Mekke, Medine, Şam, Erzincan ve Anadolu’nun birçok şehrini ziyaret etmiştir.
Mevlana’nın ulaştığı tasavvufu seviye ve tasavvufi ilim günümüzde birçok Müslümana yol göstermektedir.
Hoca Ahmet Yesevi
Tasavvuf dünyasının en önemli evliyalarından biri olan Hoca Ahmet Yesevi, Türkistan erenlerinin piri olarak bilinmektedir. Orta Asya Türkleri tarafından Pîr’i Türkistan olarak adlandırılan Hoca Ahmet Yesevi Batı Türkistan’daki Çimkent şehrinin doğusunda bulunan Sayram kasabasında 10. Yüzyılın ilk yarısında dünyaya gelmiştir.
Küçük yaşlardan itibaren gösterdiği kerametler ve fevkaladelikler ile çevresinin dikkatini çekmeye başlamıştır. Yedi yaşında Hızır’ın delaleti ile ise Arslan Baba’ya bağlanarak ondan feyiz almaya başlamıştır. Arslan Baba’nın irşadı ile Hoca Ahmet Yesevi kısa zamanda önemli mertebeleri aşmıştır.
İlgili İçerik:
