Fitre Nedir? Fitre Hesaplama Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Sadaka-ı Fıtır ya da fıtır sadakası olarak da bilinen fitre Ramazan ayı yaklaşırken ya da Ramazan ayı içerisinde en çok konuşulan ve en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır. Fitre nedir, fitre hesaplama hakkında bilinmesi gerekenler, fitre kimlere verilir gibi birçok konu hakkında Ramazan ayı boyunca din alimleri gerekli açıklamaları yaparlar.
Kur’an-ı Kerim’de yer alan ayetler ve Peygamber Efendimizin buyurmuş olduğu hadisler ile en önemli ibadetlerden biri sadaka vermektir. Öyle ki sadaka çeşitlerinden biri olan zekat vermek İslam’ın şartları arasında yer alarak Müslümanlara farz kılınacak kadar önemli bir ibadettir. Fitre sadakasını vermekte Müslümanlara vacip kılınmış, yani her Müslümanın yerine getirmesi gereken bir ibadet olarak hükmedilmiştir.
Yazımızda ise Ramazan aylarının en çok merak edilen ve araştırılan konularından biri olan fitre hakkında fitre nedir, fitre bedeli neye göre hesaplanır, fitre kimlere verilir ve fitre hesaplama hakkında bilmeniz gerekenler hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Fitre Nedir?
Dinimizde yer alan sadaka çeşitlerinden biri olan fitre ya da diğer adı ile fıtır sadakası Arapçada yer alan “fatr” kelimesinden gelen bir kelimedir. “Fatr” kelimesi ise “ kesmek, ikiye ayırmak, yaratmak ve icat etmek” gibi farklı anlamlarda kullanılmaktadır. Aynı zamanda bu kelime Arapçada oruca son vermek, oruç açmak yani iftarı ifade etmek içinde kullanılan bir kelimedir. Bu anlamları doğrultusunda fitre sadakası ise Ramazan ayının bitmesi yani orucun bitmesiyle birlikte verilmesi gereken sadaka anlamına gelmektedir.
Fitre Bedeli Neye Göre Hesaplanır?
Ramazan ayında fitre sadakasını vererek Müslümanlık görevini yerine getirmek isteyenlerin en çok merak ettikleri soruların başında fitre bedeli neye göre hesaplanır sorusu gelmektedir. Fitre hesaplama ise bir Müslümanın kendi başına gerçekleştirebileceği bir hesaplama değildir. Bu yüzden her sene Diyanet İşleri Başkanlığı gerekli hesaplamaları yaparak bir Müslümanın ne kadar fitre sadakası vermesi gerektiği konusunda açıklama yapmaktadır. Fitre hesaplaması ile ilgili ise Abdullah b. Sa’lebe (r.a)’ın da şu şekilde aktarmıştır:
“Rasûlullah (s.a.s) Ramazan Bayramı'ndan bir veya iki gün önce bir konuşma yaparak şöyle buyurdu: “Buğdaydan, arpadan veya hurmadan 1 sâ’ını hür veya köle, küçük veya büyükler için sadaka olarak veriniz.” (A. İbn Hanbel, V, 432.)
Fitre ile ilgili bu ve benzeri hadisler ve sünnetlerin fıkhı olarak incelenmesi sonucunda her sene verilmesi gereken fitre sadakası miktarı belirlenmektedir.
Fitre Kimlere Verilir?
Fitre sadakası vermek isteyenlerin en çok merak ettiği bir diğer konu ise fitre kimlere verilir sorusudur. Dinimize göre fitre verme yükümlülüğü olan kişilerin fitre almaları caiz değildir. Buradan şu sonuç çıkmaktadır, fitre verme yükümlüğü olan kişiler nisap miktarda mala sahip olmalı yani dinen zengin sayılmalıdır. Bu durumda fitre dinen zengin sayılmayan kişilere verilebilmektedir. Ayrıca fitre verilmesi ile ilgili bir diğer önemli husus ise fitre vermek ile yükümlü olan kimsenin annesine, babasına, aile büyüklerine, çocuklarına, torunlarına, eşine, nisab miktarda malı olan dinen zengin sayılan kişilere, babası zengin olan ergenliğe erişmemiş çocuğa fitre vermesi caiz değildir.
Fitre Hesaplama Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Fitre sadakası ile ilgili gerekli hesaplamalar yapılırken iki ölçü esas alınmaktadır. Bunlardan biri hadislerde de belirtilen söz konusu yiyeceklerin para cinsinden belirlenmesi, diğeri ise ihtiyaç sahibi bir kimsenin bir günlük yiyeceğini sağlayacak miktarın belirlenmesidir. Günümüzde ise Diyanet İşleri Başkanlığı tarafınca gerçekleştirilen hesaplamalarda ihtiyaç sahibi bir kimsenin bir günlük yani iki öğününe denk gelecek gıda ihtiyacı ölçü olarak alınmaktadır. Değişen koşullar göz önüne alınarak her sene bu hesaplama tekrar yapılmakta ve verilmesi gereken güncel fitre miktarı Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açıklanmaktadır.
Hiranur İlim ve Hizmet Derneği olarak bu yazımızda fitre ile ilgili en çok merak edilen sorulardan olan fitre nedir, fitre bedeli neye göre hesaplanır, fitre kimlere verilir ve fitre hesaplaması hakkında bilmeniz gerekenler nelerdir soruları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalıştık. Siz de fitre yardımlarınız yurtiçindeki ve yurtdışındaki gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşsın istiyorsanız sitemizde bulunan fitre kısmından fitre yardımınızı gerçekleştirebilirsiniz. Böylece gönüllü yurtdışı ekibi tarafından İslami şartlar göz önünde bulundurularak belirlenen ilim talebelerine ve ihtiyaç sahibi ailelerine zekat yardımında bulunabilirsiniz.
İlgili İçerik: Zekat Hesaplama Nasıl Yapılır? Zekat Hesaplama Sistemi