İtikatta Ehl-i Sünnet ve amelde mezhep anlayışı nedir? Farz, vacip, haram, mekruh, sünnet ve müstehab kavramlarını blog yazımızda öğrenin.
Her Müslüman, hem inançta (itikatta) hem de ibadetlerde (amelde) hangi mezhebe mensup olduğunu bilmelidir. Çünkü mezhep, İslâm’ı doğru anlayıp yaşamak için bir rehberdir.
İtikatta Mezhep: Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat
Bir kimseye “İtikatta mezhebin nedir?” diye sorulduğunda, “Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat” demelidir. Bu mezhep, Hz. Peygamber’in (sallallahu aleyhi ve sellem) ashabının ve onların izinden gidenlerin itikadıdır. Yani:
“Resûlullah’ın Ashâbı neye inanıyorsa, ben de ona inanıyorum.”
Her Müslüman, Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat mezhebinin hak olduğuna, diğer itikadların ise bâtıl olduğuna kesin olarak inanmalıdır.
Amelde Mezhep: İmam-ı Azam Ebu Hanife
“Amelde mezhebin nedir?” denildiğinde, “İmam-ı Ebu Hanife (radıyallahu anh) mezhebiyim” denilmelidir. Ancak burada dikkatli olunmalı ve:
“Ebu Hanife mezhebi haktır ama diğer mezhepler bâtıldır” denilmemeli,
Bunun yerine: “Ebu Hanife mezhebi hükümde haktır; hata ihtimali de vardır. Diğer mezhepler de hükümde hata edebilirler, hak olma ihtimalleri de vardır.” denilmelidir.
İslam'da Emirler ve Yasaklar: Dini Hükümlerin Açıklaması
Allah Teâlâ, kullarına Kur’an-ı Kerim’de ve Peygamber Efendimiz (s.a.v)’in sünnetiyle emir ve yasaklar bildirmiştir. Bu hükümlerin dereceleri vardır:
Farz Nedir?
Farz: Allah tarafından açık ve kesin bir delille emredilen hükümlerdir.
Farzı inkâr eden dinden çıkar; terk eden ise günaha girer.
Örnekler:
-
Beş vakit namaz
-
Ramazan orucu
-
Zekât
-
Hac
-
Gusül abdesti
Vacip Nedir?
Vacip: Allah tarafından şüpheli bir delille emredilen fiillerdir.
Terk edilirse azap vardır, ancak inkâr eden kâfir olmaz.
Örnekler:
-
Vitir namazı
-
Bayram namazı
-
Kurban kesmek
-
Fitre vermek
Haram Nedir?
Haram: Allah’ın yapılmasını kesin olarak yasakladığı fiillerdir. İşleyen azaba layık olur.
Örnekler:
-
Zina
-
Adam öldürmek
-
Faiz yemek
Mekruh Nedir?
Mekruh: Dinen hoş karşılanmayan, işlenmesi günah olmayan ama terk edilmesi sevap olan fiillerdir.
Örnekler:
-
At eti yemek
-
Sünneti terk etmek
Sünnet Nedir?
Sünnet: Peygamber Efendimiz’in sıklıkla yaptığı ve ümmetine tavsiye ettiği davranışlardır.
Terk edene günah yoktur ancak sevaptan ve şefaatten mahrum kalabilir.
Örnekler:
-
Misvak kullanmak
-
Cemaatle namaz
-
Çocukları sünnet ettirmek
Müstehab Nedir?
Müstehab: Peygamberimiz’in bazen yaptığı veya yapılmasını sevap olarak teşvik ettiği fiillerdir.
Yapan sevap kazanır, terk eden sorumlu olmaz.
Örnekler:
-
Nafile namaz
-
Sadaka vermek
-
Pazartesi-Perşembe orucu
Sonuç
İslami hayatın temel taşlarından biri, doğru mezhebe bağlılık ve dini hükümlerin bilinmesidir. Mezhebini bilmeyen bir Müslümanın dini doğru yaşaması mümkün değildir. Ehl-i Sünnet itikadına sımsıkı sarılarak, doğru amellerle Rabbimize kul olalım.
