Sadaka Nedir? Sadaka Farz mıdır?
Bu dünya üzerinde bir insanın sahip olduğu, etrafında gördüğü veyahut göremediği her ne var ise hepsi Allah tarafından kullarına imtihan amacı ile sunulmuş bir nimet ve lütuftur. Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde de buyrulduğu gibi bir insanın elde ederek sahip olduğu mal, mülk ya da bu dünyaya ait her ne var ise asıl sahibi Allah’tır. Burada bir Müslümanın her zaman hatırlaması gereken sahip olduğumuz hiçbir şeyin bize ait olmadığıdır. Bunun farkında ve bilincinde olan her Müslüman ise birçok ayet ve hadiste belirtildiği üzere sahip olduğu malların kendisine ait olmadığının bir göstergesi olarak sadaka vermelidir.
Sadaka vermenin faziletini ve bir Müslüman için ne kadar önemli olduğunu daha detaylı bir şekilde anlatabilmek için sadaka nedir, farz mıdır, dini hükmü nedir ve sadaka vermenin kriterleri nelerdir sorularına cevaplar vermeye çalışacağız.
Sadaka Nedir?
Sadaka en basit ve en genel tanımı ile Allah’ın rızasını ve hoşnutluğunu kazanmak için herhangi bir karşılık beklemeden, ihtiyaç sahiplerine yapılan yardımlardır. Bir Müslüman sadaka sayesinde sahip olduğu her şeyin asıl sahibinin Allah olduğunu, her şeyin kendisine imtihan amacıyla verildiğini ve en önemlisi kulluğunu hatırlar. Ayrıca Allah rızası için karşılık beklemeden yapılan her bir iyilik sadaka olarak kabul edilmektedir.
Dinimizde her ne kadar Allah rızası için ihtiyaç sahiplerine yapılan her iyilik sadaka olarak geçse de farklı sadaka çeşitleri bulunuyor. Hatta sadakayı daha iyi anlayabilmek için sadaka çeşitlerini bilmekte fayda var. Dinimizde ise 4 sadaka çeşidi bulunuyor. Bunlardan kısaca bahsedecek olursak:
- Zekat: İslam’ın şartlarından biri olan zekat vermek ibadeti aslında sadaka çeşitlerinden biridir. Zekat vermek dinimizde bütün Müslümanlara farzdır.
- Sadaka-ı Fıtr: Nisab miktara sahip olan her Müslüman Ramazan ayında oruç tutarak Ramazan Bayramı’na ulaşmanın bir şükrü olarak Sadaka-ı Fıtr yani Fıtır Sadakası vermek ile yükümlüdür. Fıtır sadakası Müslümanlar için vaciptir.
- Nafile Sadaka: Herhangi bir koşulu veya şartı bulunmayan, kişinin Allah rızası için, içinden gelerek verdiği sadakadır.
- Sadaka-ı Cariye: Bir Müslüman öldükten sonra ölen kişi için verilen sadakadır. Böylece bu kişinin öldükten sonra bile amel defterinin açık kalması ve sevap yazılmaya devam etmesi sağlanır.
Sadaka Farz mıdır?
Sadaka ile ilgili en çok merak edilen soruların başında sadaka farz mıdır sorusu gelmektedir. Dinimizde bulunan sadaka çeşitleri arasında farz olan, sünnet olan ve vacip olan sadaka çeşitleri bulunmaktadır. Sadaka çeşitlerinde farz olan tek sadaka çeşidi zekattır. Zekat İslamiyet’in beş şartından biri olacak kadar önemli bir ibadettir. Bir sadaka olarak zekat ibadetinin yerine getirilmesi Müslüman toplumlarda ekonomik dengelerin sağlanması açısından da son derece önemli bir ibadettir. Kur’an-ı Kerim’de:
- Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin. (Bilin ki) kendiniz için yapıp takdim ettiğiniz hayırları Allah katında bulacaksınız. Şüphesiz ki Allah, yaptıklarınızı görendir. (2/Bakara 110)
- Bize bu dünyada da ahirette de iyilik yaz. Şüphesiz ki (tevbe edip, hidayetini umarak) sana yöneldik.” (Allah) buyurdu ki: “Azabıma gelince, onu dilediğime isabet ettiririm. Rahmetim ise her şeyi kuşatmıştır. Onu, korkup sakınanlara, zekâtı verenlere ve ayetlerimize iman edenlere yazacağım.” (7/A'râf 156)
Ayetleri ile zekat ile ilgili daha birçok ayet bulunmaktadır.
Sadakanın Dini Hükmü Nedir?
Verilecek olan sadakanın çeşidine göre dini hükmü de değişmektedir. Bir sadaka olarak zekat vermek farz, fıtır sadakası vermek vacip diğer sadaka çeşitleri ise sünnet veya nafile hükmündedir.
Sadaka Vermenin Kriterleri Nelerdir?
Sadaka vermenin en önemli kriteri nisab miktarda mala sahip olmaktır. Nisab miktarda mala sahip olan yani dinen zengin sayılan bir Müslümanın zekat vermesi farz, fıtır sadakası vermesi vacip diğer sadaka çeşitlerinden vermesi ise büyük sevaptır.
Hiranur İlim ve Hizmet Derneği olarak bu yazımızda sadaka nedir, farz mıdır, sadakanın dini hükmü nedir ve sadaka vermenin kriterleri nelerdir soruları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Umarız faydalı bir yazı olmuştur. Siz de sadaka yardımlarınızın başta Afrika olmak üzere dünyanın birçok köşesindeki gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşsın istiyorsanız sitemiz üzerinden bizim aracılığımız ile sadaka yardımınızı gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca gönüllü yurtdışı ekibi tarafından İslami şartlar göz önünde bulundurularak belirlenen ilim talebelerine ve ihtiyaç sahibi ailelerine sadaka yardımında bulunabilirsiniz.
İlgili İçerik: Zekat Nasıl Hesaplanır? Zekat Mal Olarak Verilir mi?